Lợi dụng dịch COVID-19 khiến nhiều người bị giảm thu nhập, các nhóm gắn mác "kiếm tiền online mùa dịch" tung hoành trên mạng xã hội, sau đó kéo "con mồi" vào bẫy.
Đối tượng mục tiêu của các nhóm lừa đảo này là những người thất nghiệp, bị giảm lương cần kiếm thêm thu nhập, bà mẹ ở nhà chăm con, học sinh - sinh viên...
Đã thất nghiệp, còn bị lừa
Vào nhóm "Kiếm tiền online" có hơn 210.000 thành viên trên Facebook, một tài khoản tên Hiếu ngỏ ý muốn tìm việc làm và nhờ tư vấn, lập tức có hơn 500 tài khoản vào mời chào.
"Một là dùng tiền đẻ ra tiền, hai là bán sức lao động. Không có gì là miễn phí cả. Khôn ngoan nhất là dùng tiền đẻ ra tiền. Chọn đầu tư ngoại hối để tạo ra lợi nhuận" - một tài khoản ảo để tên Ngoc Tu gọi mời vào nhóm Zalo "Hỗ trợ kiếm tiền mùa dịch", kèm hứa hẹn chỉ cần bỏ vốn từ 500.000 đồng sẽ có lãi đến 500.000 đồng/ngày, "đặc biệt bảo hiểm vốn 100%".
Bên trong một nhóm Zalo khác chuyên đi săn mồi, một người xưng tên Hồng Trần mời chào "đầu tư sinh lợi nhuận thụ động kiếm thêm mùa dịch", chỉ cần bỏ vốn 1 triệu, dành từ 10 - 15 phút để làm việc cùng nhóm là có thể lãi tới 500.000 đồng, rút tiền ra dễ dàng. Sau khi tìm hiểu, thực chất người này đang mời vào chơi game xóc đĩa (!).
Mức lợi nhuận mà các ứng dụng tài chính và các sàn forex đưa ra thông thường từ 2-8%/ngày, người chơi chỉ cần copy trade (sao chép lệnh) do các "chuyên gia" của sàn "bắn" qua tin nhắn Zalo mỗi ngày, không cần có kiến thức tài chính cũng có thể thắng, do đó nhiều công nhân, thợ xây, người nội trợ, giáo viên... cũng hăng hái tham gia.
"Nó mặc định rồi, không cần biết mình có hiểu gì không, chỉ cần bấm đại, không có kiến thức vẫn chơi được" - chị Thu có kinh nghiệm tham gia một sàn giao dịch tài chính online chia sẻ.
"Từ 20 triệu ban đầu, chưa đầy 1 tháng, mình đã thu hồi vốn và kiếm gấp 3 lần số tiền đó. Vậy mình đang giúp người hay lừa người? Hãy tìm hiểu về sàn thương mại điện tử, bạn sẽ không còn nói sản phẩm là lừa đảo, là sập bất cứ lúc nào nữa. Trong khi bạn cứ do dự thì hàng trăm ngàn người đã có mức thu nhập ổn định mỗi ngày" - một người xưng là Nguyễn Thị Bé Hiền chia sẻ chỉ cần cài ứng dụng Starting Point vào điện thoại, sau đó thực hiện các nhiệm vụ tương tự như chơi game, chẳng hạn vào sảnh có tên Lazada, Shopee, eBay, Alibaba... để ghép đơn hàng, làm cầu nối giữa người bán và người mua, sau đó nhận hoa hồng đến 6%/ngày/tổng tiền trong tài khoản. Nếu vốn càng cao thì tiền hoa hồng càng lớn.
Bị thất nghiệp, thấy cơ hội kiếm tiền hấp dẫn, dễ làm, chị Thanh Ly đổ tiền vào đầu tư, ghép đơn trên Starting Point, rồi đột ngột không thể truy cập vào ứng dụng, người giới thiệu, hướng dẫn mình qua Zalo cũng mất hút.
"Cả nhà mình bị lừa gần 30 triệu, bạn mình mất 100 triệu, nhiều người mất cả tỉ lận. Do mình làm bên du lịch mà bị thất nghiệp nên mới "trải sự đời" vụ này, giờ lo lắng vì toàn tiền mình mượn" - chị Ly không giấu được nỗi buồn.
Mất tiền tỉ vì tin vào siêu lợi nhuận
Chưa từng gặp mặt ngoài đời, chỉ trao đổi qua Zalo nhưng nhiều người sẵn sàng bỏ ra vài trăm triệu đến hàng tỉ đồng để nhảy vào kiếm lời ở các sàn chứng khoán phái sinh quốc tế, ngoại hối (forex).
Sau khi bắt điện thoại, anh Đ.Hậu lập tức bị một nhân viên xưng tên Nguyễn Thái Dương tỉ tê, mời đầu tư ở sàn ACXFX để được bonus (tặng thêm) 100% vốn, hằng ngày đặt lệnh mua bán chứng khoán quốc tế, ngoại tệ theo lệnh bên nhóm Zalo thì sẽ được bao lời khoảng 1%/ngày, riêng thứ sáu hằng tuần mức lời lên đến 3%/ngày.
"Mình thấy điểm wikifx (một trang chuyên đánh giá độ uy tín của các sàn forex - PV) cũng cao, tìm kiếm trên mạng chưa thấy phốt nào nên quyết định vào vốn" - anh Hậu chia sẻ lý do tin tưởng.
Sau một tháng tìm hiểu, anh Hậu bỏ vốn 5.000 USD (115 triệu đồng) vào sàn ACXFX với hứa hẹn được bonus 5.000 USD, kèm theo hy vọng vào mức lãi tới 38%/tháng, cam kết bảo hiểm vốn. Thế nhưng, "vừa vào vốn xong, hắn đá mình ra khỏi nhóm tín hiệu forex và vàng" - anh Hậu cho hay.
Nhắm không ăn, anh Hậu quyết định rút tiền, bên sàn liên tục hứa hẹn nhưng chờ hoài vẫn không thấy, trong khi ban đầu nhân viên môi giới nói rút tiền rất nhanh.
"Sau đó có một người bên sàn bảo mình mua 50 cổ phiếu của Flexport (một công ty môi giới hải quan và giao nhận hàng hóa có trụ sở tại Mỹ - PV) để sàn duyệt lệnh rút tiền, nhưng vừa mua xong khoảng 10 giây thì vốn 5.000 USD của mình đã cháy sạch" - anh Hậu bức xúc.
Dù tự nhận mình vốn là người đa nghi, cẩn thận nhưng chị Hoa (huyện Bình Chánh) cũng rơi vào cảnh mất tiền do tin vào lời một người lạ gọi tới, mời chào đổ tiền vào sàn DK Trade.
"Vốn 4.000 USD, đặt lệnh giao dịch, lúc gần cháy tôi báo với người hỗ trợ nhưng không ai giúp đỡ. Hôm sau họ gọi lại và đổ thừa do người nhà bị tai nạn, để điện thoại trong nhà vệ sinh của bệnh viện nên bị mất, không kịp hỗ trợ. Sau đó họ nói sẽ chịu trách nhiệm, hối tôi nạp thêm 10.000 USD (trên 230.000 triệu đồng) để nó làm lệnh ứng lương, rồi nó sẽ giao dịch trên tiền lương này, có lãi sẽ trả lại cho tôi tiền đã bị cháy, tầm 1-2 ngày có thể rút 10.000 USD ra ngay" - chị Hoa nhớ lại.
Không có tiền nhưng người bên sàn hối thúc, sợ nạp chậm mất quyền lợi, chị Hoa vay mượn bạn bè để chồng tiền vô, nhưng cuối cùng mất cả chì lẫn chài.
"Tôi đã bị cháy tài khoản 4.000 USD, bị gài bỏ thêm 10.000 USD vào và không thể rút ra được. Vậy mà có lúc nó còn nói thị trường tuần này tốt hơn rồi, kêu tôi giao dịch thêm" - chị Hoa búc xúc.
Mất tiền, chị Hoa tới văn phòng để tìm gặp trực tiếp nhưng người hỗ trợ chị không chịu gặp, bảo vệ cũng không cho lên. Chưa từng gặp mặt, chỉ trao đổi qua Zalo nên chị Hoa không biết phải kêu ai.
Cần phổ cập kiến thức tài chính cá nhân
Ông Huỳnh Minh Tuấn (giám đốc môi giới hội sở, Chứng khoán Mirae Asset) chia sẻ: mô hình đa cấp là huy động tiền người sau trả tiền người trước, nhà đầu tư cần cẩn trọng. Lãi suất ngân hàng dao động từ 6 - 7%/năm, lãi suất kênh chứng khoán từ 15 - 20%/năm, nếu đầu tư vào các sàn giao dịch tài chính mà có lãi cao hơn thì phải cân nhắc, kể cả họ áp mức lãi từ 3 - 5%/tháng trở lên và kéo dài cũng có thể là mô hình lừa đảo.
Lý giải tâm lý của những người bị sập bẫy khi đầu tư vào các sàn ảo, ông Huỳnh Lưu Đức Toàn (giảng viên khoa ngân hàng Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, nghiên cứu sinh ngành kinh tế học hành vi Trường Quản lý Otto Beisheim - Đức) chia sẻ: "Nếu không hiểu biết mà tham gia đầu tư thì đó là cờ bạc, rất rủi ro. Dù xác suất thắng rất nhỏ nhưng khi đánh bạc người ta thường phóng đại khả năng thắng, trong tâm tưởng họ muốn lời, muốn bỏ 10 triệu nhưng được 1 tỉ".
Ông Toàn cho hay trước những bối cảnh nhất định, kể cả những người có hiểu biết về tài chính cũng bị ảo giác về tiền làm mất cảnh giác. Tuy nhiên, hiểu biết về tài chính sẽ làm giảm đi những ảo giác về tiền của mọi người so với không biết gì. Do đó, người dân cần được phổ cập kiến thức tài chính cá nhân ngay từ nhỏ, cần xem việc quản lý tài chính cá nhân là một kỹ năng theo mình cả đời.
Theo BÔNG MAI (Tuổi Trẻ Online)
